Holanda është në krye kur bëhet fjalë për krahasimin e sistemeve të pensioneve në mbarë botën, sipas raportit global të pensioneve të Institutit Mercer CFA.
Renditja shqyrtoi më shumë se 50 tregues dhe krahasoi 47 sisteme të të ardhurave të daljes në pension, duke mbuluar 64% të popullsisë së botës.
Matjet më të rëndësishme ishin niveli i përfitimeve të pensioneve të sektorit privat dhe publik, qëndrueshmëria e sistemit për dekada të tëra në të ardhmen dhe cilësia e qeverisjes së tij.
Islanda doli e dyta, duke rënë nga vendi i parë i vitit të kaluar, dhe Danimarka doli e treta në indeksin e vitit 2023. Shumica e vendeve evropiane të përfshira në raport dolën me notë të mirë.
Sipas raportit, nevojiten vetëm disa përmirësime në Finlandë, Norvegji, Suedi, MB, Zvicër, Irlandë, Belgjikë, Portugali dhe Gjermani.
Nga ana tjetër, Franca, Spanja, Italia, Polonia, Austria dhe Kroacia, së bashku me SHBA-në, kanë rreziqe dhe/ose mangësi të mëdha që duhet të adresohen, thuhet në raport.
Në fund të renditjes janë India, Filipinet dhe Argjentina. Së bashku me Turqinë dhe Tajlandën, ata ndajnë renditjen më të keqe, notën D, duke sinjalizuar se pa përmirësime, efikasiteti dhe qëndrueshmëria e sistemit të pensioneve në këto vende janë në dyshim.
Rreziqet në sistem
Raporti pranon se “sistemet e të ardhurave të pensionit në mbarë botën janë nën presion si kurrë më parë”, për shkak të inflacionit aktual të vazhdueshëm, rritjes së normave të interesit dhe pasigurisë gjeopolitike, e cila në mënyrë të pashmangshme ndikon në kthimet e investimeve.
“Mosha mesatare e popullsisë në mbarë botën vazhdon të rritet në shumë tregje…”, ka thënë Margaret Franklin, presidente dhe CEO në Institutin CFA.
“Inflacioni dhe rritja e normave të interesit kanë krijuar një dinamikë të re tregu që paraqet sfida të rëndësishme për planet e pensioneve”, shtoi ajo. “Këto janë vetëm disa nga sfidat gjithnjë e më komplekse me të cilat përballen fondet e pensioneve, të cilat ndikojnë në mënyra të rëndësishme te pensionistët”.
Raporti citon Perspektivën e fundit të Pensioneve të OECD-së nga viti 2022, e cila rekomandon që politikëbërësit në mbarë globin të bëjnë reformat e nevojshme, pavarësisht nga pasiguria aktuale financiare dhe ekonomike, për të shmangur rrezikimin e mirëqenies së pensionistëve aktualë dhe të ardhshëm.
Ndikimi i inteligjencës artificiale në sistemet e pensioneve
Inteligjenca artificiale duhet të përmirësojë performancën e pensioneve duke ulur kostot dhe duke theksuar rreziqet e ardhshme, thuhet në raport. Përdorimet shtesë për AI mund të përfshijnë ndërtimin e portofoleve të personalizuara dhe identifikimin e anomalive të tregut, megjithëse AI nuk kishte gjasa të ishte në gjendje të parashikonte lëvizjet e tregut me saktësi, kështu që pasiguria do të mbetet, thuhet në raport.
Por analiza vjetore vuri në dukje gjithashtu rreziqet e modeleve të AI që gjenerojnë informacion të rremë kur përdoren në një kontekst të ri, dhe të sulmeve kibernetike kundër të dhënave të anëtarëve të pensioneve.